Giấc ngủ là vô cùng quan trọng với tất cả mọi người. Đặc biệt là đối với người già và trẻ nhỏ. Với trẻ, rối loạn giấc ngủ có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, phát triển toàn thiện cả về thể chất và trí tuệ. Rối loạn giấc ngủ ở trẻ tự kỷ do nhiều nguyên nhân không xác định gây nên.
Theo hống kê cho thấy, có đến 40 – 80% trẻ tự kỷ có vấn đề về giấc ngủ. Con số này nói lên tầm quan trọng của việc phải xây dựng những chiến lược, giúp cải thiện giấc ngủ ở trẻ mắc rối loạn tự kỷ. Vì muốn trẻ mau lớn khoẻ mạnh thì phải có giấc ngủ ngon, ngủ đủ thời gian và giấc ngủ sâu.
Rối loạn giấc ngủ là gì?
Khi bị rối loạn giấc ngủ trẻ ngủ không yên, trằn trọc, quấy khóc, lăn lóc xoay ngang, xoay dọc trên giường, hay giật mình, chỉ một tiếng động nhỏ đã bừng tỉnh dậy… Rối loạn giấc ngủ còn biểu hiện bằng thời gian ngủ: trẻ ngủ ít, vào giấc ngủ khó khăn, đi ngủ rất muộn… Chính vì ngủ ít nên trẻ rất mệt mỏi, biếng ăn và chậm lớn.
Làm sao để xác định rối loạn giấc ngủ ở trẻ tự kỷ
Bên cạnh chế độ ăn uống và vận động, giấc ngủ cũng là yếu tố đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ nhỏ. Đặc biệt là trẻ tự kỷ. Một giấc ngủ ngon sẽ mang lại nhiều lợi ích khác nhau cho sức khỏe của trẻ. Chẳng hạn như: khôi phục lại sức lực đã tiêu hao. Phát triển tế bào não. Cân bằng hệ thần kinh. Bồi dưỡng trí nhớ, gia tăng cảm giác sảng khoái và tính cách cởi mở hơn.
Các giai đoạn và thời gian ngủ phù hợp
Tùy theo từng giai đoạn phát triển, thời lượng giấc ngủ trung bình của một đứa trẻ giảm đều 15 phút mỗi năm:
- Trẻ từ 1 đến 3 tuổi cần ngủ 12 đến 14 tiếng mỗi ngày.
- Trẻ đến 6 tuổi cần ngủ từ 10 đến 12 giờ mỗi ngày.
- Trẻ đến 12 tuổi cần ngủ 10 đến 11 giờ mỗi ngày.
- Trẻ đến 16 tuổi cần ngủ trung bình 8,5 giờ mỗi ngày.
Đây là những ước tính chung, còn trên thực tế, thời gian trẻ ngủ nhiều hay ít còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Cha mẹ cần quan sát giấc ngủ của trẻ ở nhiều mặt để xác định mức độ rối loạn giấc ngủ ở trẻ tự kỷ.
Sử dụng một số các câu hỏi sau đây để tự theo dõi bé yêu của mình.
- Trẻ có thói quen ngủ nghỉ phù hợp không?
- Trẻ có thường gặp tình trạng khó ngủ không?
- Chất lượng giấc ngủ của trẻ như thế nào?
- Trẻ có thường xuyên cảm thấy bứt rứt trước và trong khi ngủ không?
- Trẻ có thức dậy nhiều lần trong đêm, ngủ muộn, dậy sớm hay không?
Sau khi đã có những quan sát và nhận định về tình trạng của con. Cha mẹ có thể tìm đến bác sĩ chuyên môn để được tư vấn và chẩn đoán. Cũng như có phương pháp can thiệp hợp lý nếu phát hiện bất kì dấu hiệu bất thường nào ở trẻ.
Những nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ ở trẻ tự kỷ
Có rất nhiều các nguyên nhân gây ra rối loạn giác ngủ ở trẻ tự kỷ. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có kết luận chính xác về nguyên nhân gây nên rối loạn giấc ngủ ở trẻ tự kỷ. Có một số quan điểm được đưa ra lý giải cho vấn đề này – bao gồm:
Âm thanh và ánh sáng
Trẻ tự kỷ khá nhạy cảm với âm thanh ánh sáng. Chẳng hạn như được sờ vào hoặc do âm thanh. Chỉ cần xuất hiện một kích thích nào đó, trẻ cũng có thể thức giấc đột ngột và khó ngủ trở lại.
Hormone Melatonin
Một giả thuyết khác có liên quan đến hormone Melatonin. Một chất thường giúp điều chỉnh chu kỳ ngủ-thức. Trẻ tự kỷ sản sinh Melatonin vào những thời điểm không phù hợp trong ngày với liều lượng khác nhau. Cụ thể, hàm lượng melatonin ở trẻ tự kỷ tăng nhiều vào ban ngày và thấp hơn vào ban đêm. Đây cũng có thể là một trong những nguyên nhân gây ra rối loạn giấc ngủ ở trẻ tự kỷ.
Một số rối loạn đi kèm
Trẻ tự kỷ thường có một số rối loạn khác đi kèm như rối loạn hành vi, rối loạn cảm xúc. Nhiều trẻ thường hay căng thẳng và lo âu, khó đi vào giấc ngủ hơn trẻ khác.
Trẻ mắc rối loạn tự kỷ thường gặp khó khăn trong việc hiểu các hành vi xã hội và sử dụng tín hiệu xã hội. Mọi người đều biết thời gian đi ngủ vào ban đêm nhờ các chu kỳ bình thường của ánh sáng và bóng tối, và nhịp sinh học của cơ thể. Nhưng trẻ tự kỷ do thường xuyên gặp khó khăn trong việc giao tiếp. Do đó có thể trẻ sẽ hiểu sai hoặc không hiểu được những tín hiệu này.
Lo âu là một trạng thái có thể ảnh hưởng bất lợi đến giấc ngủ. Trẻ em mắc chứng tự kỷ được test có xu hướng “tính bồn chồn” cao hơn so với các trẻ em khác.
Nhạy cảm với thức ăn
So với các trẻ khác, cơ thể trẻ tự kỷ có thể phản ứng nhạy cảm hơn với các loại thực phẩm gây khó ngủ. Ví dụ như đường, cà phê, nước tăng lực,…Điều này đồng nghĩa với việc những thức uống kích thích trên sẽ khiến trẻ khó đi nào giấc ngủ hơn so với trẻ thường.
Đó là một trong số những nguyên nhân có thể gây nên chứng rối loạn giấc ngủ ở trẻ tự kỷ, Vậy cha mẹ phải làm gì khi trẻ mắc chứng rối loạn giấc ngủ.
Một số phương pháp giúp trẻ ngon hơn mà cha mẹ có thể thực hiện
Để cải thiện giấc ngủ cho trẻ cha mẹ có thể thực hiện các phương pháp sau:
- Giảm hàm lượng các chất kích thích như caffeine, đường,…trong thức ăn hàng ngày của trẻ. Thay vào đó, bổ sung các sản phẩm có tác động tích cực lên não bộ. Hoặc thực phẩm tốt cho giấc ngủ của bé.
- Bên cạnh đó, cha mẹ nên thiết lập cho trẻ một thời gian biểu. Đảm bảo các hoạt động diễn ra theo đúng lịch trình như: tăm rửa, ăn cơm, xem ti vi, học bài, đi ngủ,… Điều này giúp trẻ quen với chu kỳ hoạt động, đảm bảo giấc ngủ cùng một thời điểm.
- Tăng cường vitamin cho trẻcùng các nguyên tố vi lượng cần thiết như: Taurin, Coenzym Q10, natri, Vitamin nhóm B. Các sản phẩm này giúp làm ổn định sóng thần kinh, tăng cường vi chất, giảm trạng thái ủ rũ, căng thẳng lo âu ở trẻ. Hơn nữa giúp cải thiện rối loạn giấc ngủ ở trẻ tự kỷ, giúp trẻ ngủ sâu giấc hơn.
Ngoài ra còn có một số phương pháp khác
- Cha mẹ nên hạn chế cho trẻ tham gia các hoạt động kích thích mạnh. Xem tivi trước khi ngủ. Áp dụng các biện pháp thư giãn cho con. Ví dụ như: massage, xông tinh dầu , ngâm chân với nước ấm, đọc truyện, nghe nhạc nhẹ, trò chuyện, xem tranh ảnh,…
- Tạo không gian thoải mái, dễ chịu cho trẻ trước và trong lúc ngủ. Điều chỉnh nhiệt độ phòng phù hợp với trẻ. Sử dụng ánh sáng đèn dịu nhẹ tránh gây cảm giác khó chịu. Hơn nữa, cần lưu ý sử dụng giường và các loại chăn gối mềm mại mang lại cảm giác dễ chịu giúp con nhanh vào giấc ngủ.
- Cha mẹ cũng có thể tham khảo thêm các ý kiến của các chuyên gia và bổ sung thêm một số thực phẩm chức năng cần thiết cho trẻ. Giúp trẻ có một giấc ngủ ngon và sâu hơn. Việc trẻ thiếu chất hay vitamin cũng gây ảnh hưởng lớn tới chất lượng giấc ngủ của trẻ.
Cải thiện giấc ngủ cho trẻ
Để cải thiện rối loạn giấc ngủ ở trẻ tự kỷ không dễ dàng. Tuy nhiên, cha mẹ hãy kiên trì sử dụng các biện pháp an toàn, kết hợp với lời khuyên từ nhà chuyên môn can thiệp trẻ tự kỷ để trẻ có được giấc ngủ ngon hơn, giúp trí não phát triển toàn diện.
Cha mẹ chỉ sử dụng thuốc ngủ cho trẻ khi đã áp dụng các biện pháp an toàn khác mà không có hiệu quả. Đó chỉ là giải pháp lựa chọn cuối cùng. Dùng nhiều thuốc ngủ có thể giúp trẻ ngủ sâu hơn nhưng thường là ngủ mệt và sau khi ngủ dậy trẻ sẽ thấy đau đầu và quấy khóc. Chỉ sử dụng khi có sự chỉ định của bác sĩ hoặc chuyên gia!
Với nhiều năm kinh nghiệm tư vấn tâm lý và nghiên cứu chuyên sâu. Chúng tôi tự hào là Trung tâm tư vấn và trị liệu đứng đầu về uy tín, chất lượng tại Hà Nội. Khi con bạn gặp bất cứ khó khăn nào về tâm lý, vui lòng liên hệ:
Công ty CP Phát triển Giáo dục Tâm lý Á Châu
Trung tâm Nghiên cứu, ứng dụng Khoa học tâm lý-giáo dục Á Châu
Số 12B-TT10, ngõ 24 đường Nguyễn Khuyến – Văn Quán – Hà Đông – Hà Nội
Hotline: 0912 986 793
Website:tamlyachau.vn Mail: tamlyachau@gmail.com
Nguồn: tamlyachau.vn
